Tryby warunkowe – angielski

Tryby warunkowe w języku angielskim (conditionals) to zdania złożone, które zawierają zawsze dwa elementy. Zdanie podrzędne zawiera pewien warunek, a zdanie nadrzędne rezultat jego spełnienia. Tryby warunkowe podzielić można na realne, czyli takie, których warunek jest możliwy do spełnienia i nierealne, czyli takie, których warunek nie może zostać spełniony. Zdanie podrzędne może zaczynać się od spójnika if (jeśli), wheter(jeśli) lub when (kiedy).

Zerowy tryb warunkowy (zero conditional)

Angielskie zdania warunkowe typu zerowego odnoszą się do realnych sytuacji, prawdziwych niezależnie od czasu. Konstrukcje te wyrażają generalne prawdy, fakty naukowe, reguły chemiczne, zjawiska biologiczne i geograficzne ─ sytuacje, które mają miejsce zawsze, kiedy spełniony jest dany warunek.
Kolejnym typem zdań reprezentującym zerowe tryby warunkowe są zdania w których mówimy o trwałych lub powtarzających się czynnościach, a nie o jednorazowym zdarzeniu oraz w twierdzeniach, które są zawsze prawdą.

W zdaniach warunkowych typu zerowego w obydwu częściach zdania używamy czasownika w czasie Present Simple.

If you heat water to 100 degrees, it boils. ─ Jeśli podgrzejesz wodę do 100 stopni, zawrzeje.
Whenever I eat too much chocolate, I get sick. ─ Zawsze, kiedy zjem za dużo czekolady, źle się czuję.
My boss gets angry if I’m late for work. ─ Mój szef złości się, kiedy spóźniam się do pracy.

Chcesz codziennie ćwiczyć angielską gramatykę? Zacznij kompleksową naukę angielskiego online!

Tryb warunkowy pierwszy (first conditional)

Zdania w pierwszym trybie warunkowym zawierają w sobie warunek, który odnosi się do przyszłości. Zdań tych używamy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że coś się wydarzy, jeśli spełniony zostanie pewien warunek. W zdaniu podrzędnym If… (Jeśli…) używa się zazwyczaj czasu Present Simple, natomiast w zdaniu nadrzędnym czasu przyszłego prostego Future Simple.
W części warunkowej zdania zamiast if (jeśli) użyć można wyrażeń takich jak: when (kiedy), as soon as (jak tylko), unless (jeśli nie / chyba że), provided that (założywszy, że / jeśli).

If it rains, we’ll stay at home. ─ Jeśli będzie padało, zostaniemy w domu.
If you pay cash, we’ll give you a discount. ─ Jeśli zapłacisz gotówką, damy ci rabat.
If we have enough money, we will go skiing in January. ─ Jeśli będziemy mieli wystarczająco dużo pieniędzy, pojedziemy w styczniu na narty.
The meeting will start at 5, provided that everybody arrives on time. ─ Spotkanie zacznie się o 5, jeśli wszyscy przyjadą na czas.

Tryb warunkowy drugi (second conditional)

Angielskie zdanie warunkowe typu drugiego zawierają warunek, który jest mało możliwy lub całkowicie nierealny i odnoszą się do teraźniejszości lub przyszłości. W zdaniu podrzędnym, zawierającym warunek, używa się czasu Past Simple, natomiast w zdaniu głównym występuje konstrukcja z czasownikiem will użytym w formie czasu przeszłego, czyli would. Warunek wprowadzają zazwyczaj spójniki: if (jeżeli), unless (jeśli nie / chyba że), supposing / suppose (przypuśćmy, że) itp.

Zamiast would w zdaniu głównym wystąpić może też inny czasownik modalny, could lub might.

If I won a lottery, I would never work again. ─ Gdybym wygrał na loterii, nigdy więcej bym nie pracował.
Would you mind if I opened the window? ─ Czy miałbyś coś przeciwko, gdybym otworzyła okno?

Czasownik to be (być) w zdaniach warunkowych drugiego typu przybiera zazwyczaj formę were dla wszystkich osób.

If I were you, I wouldn’t marry him. ─ Gdybym była tobą, nie wychodziłabym za niego.

Trzeci tryb warunkowy (third conditional)

Zdania warunkowe typu trzeciego zawierają warunek, który nie został spełniony w przeszłości, a odnosi się również do przeszłości. W zdaniu podrzędnym, zawierającym warunek, używa się czasu Past Perfect, natomiast w zdaniu głównym występuje konstrukcja z czasem Future Perfect in the Past (would / wouldn’t have + 3 forma czasownika).

If I had started earlier, I would have finished by now. ─ Gdybym zaczął wcześniej, skończyłbym do tej pory.
I would have finished by now if I had started earlier. ─ Skończyłbym do tej pory, gdybym zaczął wcześniej.

Uwaga! Konstrukcja użyta w zdaniu głównym, to czas The Future Perfect in the Past, używany właśnie w trzecim trybie warunkowym i mowie zależnej.

Ponieważ warunek nie zaszedł w przeszłości, tryb warunkowy trzeci mówi o zdarzeniach niemożliwych (nie można zmienić przeszłości).

If I had learnt more last year, I wouldn’t have failed my examinations then. ─ Gdybym więcej się uczyła w zeszłym roku, nie oblałabym wtedy egzaminów.

Tryb warunkowy mieszany (mixed conditional)

Angielskie tryby warunkowe dzielimy także na zdania warunkowe typu mieszanego, które stosuje się w dwóch przypadkach:

– kiedy sytuacja z przeszłości wpływa teraźniejszość lub przyszłość, stosujemy mieszankę trybu trzeciego z drugim (kolejność jest tutaj istotna), np.

If I hadn’t lost my wallet two days ago, I would have enough money to go to the cinema with you tommorow. ─ Gdybym nie zgubił portfela dwa dni temu, miałbym wystarczającom ilość pieniędzy, żeby iść z tobą jutro do kina.
If I had worked harder, I wouldn’t fail the exam. ─ Gdybym pracował ciężej (w przeszłości) nie oblałbym egzaminu.

Chcesz poznawać angielskie słówka gdziekolwiek jesteś? Ucz się słówek online!

– kiedy sytuacja odbywająca się w teraźniejszości mogłaby mieć wpływ na przeszłość, stosujemy mieszankę trybu drugiego z trzecim, np.

If he earned more money, he would have bought a house. ─ Gdyby zarabiał więcej pieniędzy, kupiłby dom.
If I were him, I wouldn’t have lied to you. ─ Na jego miejscu, nie okłamałbym ciebie.