Mowa zależna – jak budować w języku angielskim?

Mowa zależna w języku angielskim jest używana, kiedy chcemy przytoczyć czyjąś wypowiedź, nie cytując jednak dokładnie wypowiedzianych słów, ale przekazując treść wypowiedzi. Porównując do języka polskiego, używając mowy zależnej zamiast On powiedział „chcę już iść do domu”, powiemy On powiedział, że chce już iść do domu. Jest to powszechnie stosowany w codziennym języku sposób wypowiedzi.

Mowa zależna: budowa zdań

Gdy tworzymy zdania w mowie zależnej, główny czasownik występuje zazwyczaj w czasie przeszłym: He said… (On powiedział) / I told her… (Powiedziałem jej…).

Przytaczając czyjeś słowa z perspektywy przeszłości, zmieniamy także resztę zdania na czas przeszły. Spójnik that (że) można zazwyczaj pominąć.

Ucz się angielskiej gramatyki razem ze słownictwem i wymową.

He said (that) he hadn’t been involved. ─ Powiedział, że nie był w to zamieszany.
She said she would stay at home but instead went to a disco. ─ Powiedziała, że zostanie w domu, ale zamiast tego poszła na dyskotekę.

Mowa zależna: następstwo czasów

Zjawisko następstwa czasów nie występuje, gdy mówimy o rzeczach niezmiennych, albo gdy to, co mówimy, jest nadal prawdą, mimo zmiany czasu:

They said: “The Earth is round.” ─ Powiedzieli: “Ziemia jest okrągła.”
They said that the Earth is round. ─ Powiedzieli, że Ziemia jest okrągła.

Następstwo czasów w mowie zależnej

Present Simple → Past Simple	I don’t have any money. ─ Nie mam żadnych pieniędzy. He said (that) he didn’t have any money. ─ Powiedział, że nie ma żadnych pieniędzy.
Present Continuous → Past Continuous	I’m going shopping. ─ Idę na zakupy. She said (that) she was going shopping. ─ Powiedziała, że idzie na zakupy.
Present Perfect → Past Perfect	I have lost my mobile. ─ Zgubiłam mój telefon komórkowy. She said (that) she had lost her mobile. ─ Powiedziała, że zgubiła swój telefon komórkowy.
Past Simple → Past Perfect	“I ate your cake” John said. ─ “Zjadłem twoje ciastko”, powiedział John. John said (that) he had eaten my cake. ─ John powiedział, że zjadł moje ciastko.
Present Perfect Continuous → Past Perfect Continuous	Mom said “I have been raising you for 15 years.” ─ “Wychowuję cie od 15 lat”, powiedziała mama. Mom said (that) she had been raising me for 15 years. ─ Mama powiedziała, że wychowywała mnie od 15 lat.
Future Simple → Future in the Past	Josh said “I will buy the milk tommorow” ─ “Kupię mleko jutro”, powiedział Josh. Josh said (that) he would buy the milk the next day. ─ Josh powiedział, że kupi mleko następnego dnia.

Mowa zależna: czasowniki modalne

will → would	I will call you later. ─ Zadzwonię do ciebie później. He said (that) he would call me later. ─ Powiedział, że zadzwoni do mnie później.
can → could	“I can make you an extra key” said the owner. ─ “Mogę zrobić ci dodatkowy klucz”, powiedział właściciel. The owner said (that) he could make me an extra key. ─ Właściciel powiedział, że może zrobić mi dodatkowy klucz.
may → might	“This sword may be too heavy for you” said the warrior. ─ “Ten miecz może być dla ciebie za ciężki”, powiedział wojownik. The warrior said (that) this sword might be too heavy for me. ─ Wojownik powiedział, że ten miecz może być dla mnie za ciężki.
shall → should	“We shall we go dancing tonight” he said. ─ “Powinniśmy pójść potańczyć dziś wieczorem”, powiedział. He said (that) we should go dancing that night” ─ Powiedział, że powinniśmy pójść potańczyć tamtego wieczora.

Pytania  i tryb rozkazujący w mowie zależnej

Przytaczając pytania w mowie zależnej, należy pamiętać o zmianie szyku zdania pytającego. Zmiana czasów następuje podobnie jak w zdaniach twierdzących. Jeśli przytaczamy pytanie typu: „Czy…”, w mowie zależnej użyjemy zazwyczaj słówka if lub whether.

John asked: „Is she a model?” ─ John zapytał: „Czy ona jest modelką?”
John asked if (whether) she was a model. ─ John zapytał, czy ona jest modelką.
Ann asked: „Can you speak English?” ─ Ann zapytała: „Mówicie po angielsku?”
Ann wanted to know whether we could speak English. ─ Ann chciała wiedzieć, czy mówimy po angielsku.

Należy pamiętać o zmianie szyku zdania pytającego na szyk zdania twierdzącego, a także o zmianie czasu gramatycznego na „wcześniejszy”. W przypadku pytań szczegółowych (who / where / why itd.) także zmieniamy szyk pytający na szyk odpowiadający zdaniu twierdzącemu.

Jim said: „Where are you going?” ─ Jim zapytał: „Dokąd idziesz?”
Jim asked me where I was going. ─ Jim zapytał mnie, dokąd szłam.

Chcesz poznać angielską gramatykę w praktyce? Ucz się online!

Jeśli chodzi o tryb rozkazujący w mowie zależnej, rozkazy i prośby występują w bezokoliczniku. Referuje się je za pomocą wyrazów takich, jak:

ask ─ prosić
tell + sb ─ powiedzieć, kazać
say ─ powiedzieć
She said: “Help me!” ─ Powiedziała: “Pomóż mi!”
She asked me to help her. ─ Poprosiła, żebym jej pomogła.
Don’t tell them the truth! ─ Nie mów im prawdy!
He told me not to tell them the truth. ─ Powiedział mi, żebym nie mówił prawdy.

Chcesz posłuchać, jak anglojęzyczni nauczyciele tłumaczą mowę zależną?

Sprawdź nasze propozycje:

Direct Speech and Reported Speech

REPORTED SPEECH | INDIRECT SPEECH | DIRECT SPEECH – statements, questions, commands

Jesteśmy pewni, że mowa zależna od dziś będzie już o wiele łatwiejsza.