Strona bierna: angielskie zdania z przykładami

Strona bierna to zagadnienie popularne w języku angielskim i stosujemy je, kiedy sama czynność i jej efekt interesują nas bardziej niż wykonawca czynności. Na pierwszym miejscu jest czynność, a więc np. zamiast powiedzieć: Położyła kota na stole powiemy Kot został przez nią położony na stole. 

Po pierwsze, najważniejsza zasada tworzenia zdań stronie biernej, o której musimy pamiętać, jest następująca: stronę bierną tworzymy, dodając do form czasownika be (być) odpowiednią formę imiesłowu Past Participle (trzecią formę czasownika).

Dokładna konstrukcja strony biernej wygląda jednak nieco inaczej w różnych czasach (Simple, Continuous, Perfect), dlatego prześledzimy je po kolei.

Forma czasownika be zależy od czasu gramatycznego w stronie czynnej. Pamiętajmy, że w stronie biernej czasownik be możemy odmienić de facto w każdym znanym nam czasie bądź konstrukcji gramatycznej, np.

Present Simple – am / are / is

Present Perfect – have / has been

Past Simple – was / were

Past Perfect – had been

Ciekawym zjawiskiem są czasy Continuous, których używamy jednak dość sporadycznie w stronie biernej.

Present Continuous – am / are / is being

Present Perfect Continuous – have / has been being

Past Continuous – was / were being

Past Perfect Continuous – had been being

Oczywiście strony biernej możemy używać w dowolnej konstrukcji gramatycznej, np. zdanie z użyciem be going to może wyglądać następująco:
He was going to be provided with all the necessary information. – Miał otrzymać wszystkie niezbędne informacje.

Natomiast zdanie z czasownikiem posiłkowym będzie wyglądać jak poniżej:

Remember that she can never be trusted! – Pamiętaj, że nie wolno jej ufać.

I have no idea how they found us. We must have been followed! – Nie mam pojęcia, jak nas znaleźli. Na pewno byliśmy śledzeni!

Strona bierna w czasach teraźniejszych

Oczywistym jest, że strony biernej używamy, kiedy wykonawca czynności jest nieznany, oczywisty bądź nieistotny.

They clean the office every morning. ─ Sprzątają biuro każdego ranka.
The office is cleaned every morning. ─ Biuro jest sprzątane każdego ranka.
They are cleaning the office. ─ Sprzątają biuro.
The office is being cleaned. ─ Biuro jest właśnie sprzątane.

Potrzebujesz solidnej powtórki z gramatyki? Zacznij kompleksową naukę angielskiego online!

Bananas are grown in tropical climate. ─ Banany uprawia się w klimacie tropikalnym.

Jeśli chcemy wspomnieć w zdaniu o wykonawcy czynności, używamy słówka by (przez).

Thirty people are employed by this company. ─ Trzydzieścioro ludzi zatrudnionych jest przez tę firmę. 

Present Simple

Przeanalizujmy, jak zbudowane są zdania w czasie teraźniejszym prostym.

I do his homework. ─ Ja odrabiam jego pracę domową.
His homework is done by me. ─ Jego praca domowa jest odrobiona przeze mnie.
Is his homework done by me? ─ Czy jego praca domowa jest odrobiona przeze mnie? 

Present Continuous

A teraz zobaczmy, jakie zmiany zachodzą w zdaniach w czasie teraźniejszym Present Continuous.

Someone is burning old clothes. ─ Ktoś pali stare ubrania.
Old clothes are being burnt. ─ Stare ubrania są palone.
Are old clothes being burnt? ─ Czy palą się stare ubrania?
What is being burnt? ─ Co jest palone?

Czas Present Perfect

People have always done it. ─ Ludzie zawsze to robili.
It has always been done. ─ Zawsze to robiono.
Has it always been done? ─ Czy zawsze to robiono?
What has always been done? ─ Co zawsze robiono?

Strona bierna w czasach przeszłych

Stronę bierną zdań w czasach przeszłych tworzy się podobnie jak w przypadku czasów teraźniejszych. Zdania te tworzy się, oczywiście dodając do form czasownika be (być) formę imiesłowu Past Participle (trzecią formę czasownika). Zależnie od tego, w jakim czasie budujemy zdanie, forma czasownika to be ulega zmianie: was / were / was being / had been itd.

They offered him a new job. ─ He was offered a new job.
Zaproponowali mu nową pracę. ─ Zaproponowano mu nową pracę.
Somebody was cleaning the windows. ─ The windows were being cleaned.
Ktoś mył okna. ─ Okna były myte.
Somebody had stolen her car. ─ Her car had been stolen.
Ktoś ukradł jej samochód. ─ Jej samochód został skradziony.
He was ordered to sit down, but refused to do so. ─ Nakazano mu usiąść, ale odmówił.

Pamiętajmy jednak, że w wielu przypadkach ominięcie wykonawcy czynności jest formą grzecznościową. W poniższym zdaniu nie wspomina się o osobie winnej, natomiast podkreśla się jedynie sam fakt popełnienia błędu.

A mistake was made. ─ Popełniono błąd.
My suit was made by a tailor. ─ Mój garnitur został uszyty przez krawca.

Czasowniki nieprzechodnie w stronie biernej

Wiele czasowników angielskich, których odpowiedniki w języku polskim nie mają strony biernej (są nieprzechodnie), może wystąpić w stronie biernej, np. tell (powiedzieć), give (dawać), believe (wierzyć). Oczywiście takie zdania możemy przetłumaczyć. Jednak warto zapamiętać, że wtedy często używamy w jezyku polskim formy bezosobowej: mówiono, dano, wierzono.

They gave him a pay rise. ─ He was given a pay rise.
Dali mu podwyżkę. ─ Dano mu podwyżkę.
Nobody told him what to do. ─ He wasn’t told what to do.
Nikt mu nie powiedział, co ma robić. ─ Nie powiedziano mu, co ma robić.

Należy zapamiętać, iż pytania tworzymy poprzez inwersję, czyli przestawienie czasownika porządkowego na początek zdania:

When was “The Lord of the Rings” written? ─ Kiedy napisano „Władcę Pierścieni”?

Czy chcesz poznawać angielską gramatykę nie wychodząc z domu? Ucz się online!

Past Simple

Somebody broke the window. ─ Ktoś wybił szybę.
The window was broken. ─ Wybito szybę.

Past Continuous

When Mary came into the garage a man was just repairing her car. ─ Gdy Maria weszła do warsztatu, jakiś człowiek właśnie naprawiał jej samochód.
When Mary came into the garage her car was just being repaired. ─ Gdy Maria weszła do warsztatu, jej samochód był właśnie naprawiany.

Past Perfect

She said that someone had found her purse at school. ─ Powiedziała, że ktoś znalazł jej portmonetkę w szkole.
She said that her purse had been found at school. ─ Powiedziała, że jej portmonetkę znaleziono w szkole.

Strona bierna – czasy przyszłe

Stronę bierną zdań w czasach przyszłych tworzy się podobnie jak w przypadku innych czasów. Pamiętajmy jednak, że zdania tworzy się, dodając do form czasownika to be (być) formę imiesłowu Past Participle (trzecią formę czasownika). W czasach Continuous dodaje się także formę being po czasowniku be.

They will pull down the old factory. ─ Zburzą starą fabrykę.
The old factory will be pulled down. ─ Stara fabryka będzie zburzona.
We will give you a new car. ─ Damy ci nowy samochód.
You will be given a new car. ─ Dostaniesz nowy samochód.

Jeśli chodzi o zdania w czasie Future Continuous, dość rzadko stosuje się stronę bierną. Niekiedy spotkać można jednak zdania typu:

My car will be being fixed at the time you arrive. ─ Mój samochód będzie w naprawie, kiedy przyjedziesz.

Pamiętajmy, że w czasie Future Perfect natomiast używa się formy been, odpowiedniej dla czasów Perfect.

They will have designed the car. ─ Zaprojektują samochód.
The car will have been designed. ─ Samochód zostanie zaprojektowany.

Pytania w stronie biernej w czasie Future Simple tworzy się poprzez inwersję.

Will the criminal be arrested? ─ Czy przestępca zostanie aresztowany?